Ai cũng biết máy biến áp là thiết bị có thể thay đổi điện áp. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là tất cả chúng ta đều có thể nêu cấu tạo của máy biến áp một pha 1 cách chính xác. Bạn biết không: Nếu có thể trình bày cấu tạo của máy biến áp một pha, bạn sẽ hiểu hơn về thiết bị điện này từ đó biết cách sử dụng, bảo quản cũng như nắm được nguyên tắc sửa chữa của nó. Trong 1 số trường hợp, loạt kiến thức trên vô cùng hữu ích.
Chi tiết cấu tạo của máy biến áp 1 pha: Các thành phần và vai trò của nó
Bạn biết không: Nếu trình bày cấu tạo của máy biến áp thì thiết bị này gồm 3 phần là: Vỏ máy, cuộn dây (với nhiều vòng dây quấn) và lõi thép (cấu tạo thành mạch từ). Trong đó, mạch từ và dây quấn là 2 bộ phận quan trọng nhất của thiết bị.
Cùng tìm hiểu và nêu cấu tạo của máy biến áp một pha
Vỏ máy biến áp 1 pha
Vỏ máy biến áp được chế tạo với khoang chứa dầu có tác dụng tăng cường cách điện và bảo vệ các bộ phận bên trong khỏi độ ẩm bên ngoài môi trường nhằm hạn chế tối đa tình trạng chập cháy. Ngoài ra, vỏ máy biến áp còn đóng vai trò tản nhiệt, truyền nhiệt sinh ra do hoạt động bên trong của máy ra môi trường bên ngoài.
Để vỏ máy biến áp chất lượng có thể hoàn thành tốt 2 vai trò trên, thành phần này được chế tạo từ thép dày 2 - 3mm. Không chỉ có vậy, những chiếc máy biến áp có công suất từ 75kva trở lên còn được trang bị thêm cánh tản nhiệt từ thép dày 1,2mm để gia tăng khả năng tản nhiệt.
Ngoài ra, vỏ máy còn là nơi lắp van xả áp, bộ phận chỉ định mức độ đầu, điều chỉnh điện áp, sứ cách điện HA, CA,… phục vụ quá trình lắp đặt, điều chỉnh và vận hành của thiết bị.
Vỏ máy cách điện, cách ẩm, tản nhiệt và hỗ trợ lắp đặt cho biến áp
Mạch từ của máy biến áp 1 pha
Mạch từ của máy biến áp nói chung cũng như máy biến áp 1 pha nói riêng được tạo thành từ hàng chục, hàng trăm lá thép kỹ thuật điện phủ sơn cách điện với độ dày từ 0,23 - 0,3mm. Những lá thép này được ghép thành mạch vòng khép kín và xếp thành khối lõi thép có tác dụng dẫn từ cho máy.
Khi sản xuất máy biến thế, người ta có thể ghép các lá thép theo kiểu tù hoặc ghép xen kẽ để tại thành các trụ (lõi thép có lồng dây quấn) và gông (mạch từ nối liền các trụ). Từ đây, nếu mạch từ và lõi thép có vấn đề thì máy biến áp không thể hoạt động hoàn hảo.
Ngoài ra, người ta cũng có thể dùng hợp kim Amorphous mỏng 0,02 - 0,025mm để làm máy biến áp siêu tổn thất không tải thấp với tổn hao không tải chỉ bằng ⅓ loại thường.
Lõi thép và dây quấn là 1 thành phần quan trọng nhất của máy biến áp
Dây quấn máy biến áp 1 pha
Dây quấn là thành phần quan trọng thứ hai không thể không nhắc đến khi nêu cấu tạo của máy biến áp. Chúng chính là phần dây điện được quấn quanh lõi thép. Khi máy biến thế hỏng năng thì nguyên nhân lớn nhất có thể là do cuộn dây. Chỉ cần 1 phần nhỏ của cuộn dây bị mất khả năng cách điện hay đứt gãy là thiết bị không thể hoạt động.
Dây quấn hạ áp (HA) được làm từ đồng chữ nhật sợi dẹt bọc giấy cách điện hoặc lá đồng mỏng quấn thành từng lớp tương ứng với các vòng và được cách điện vòng. Trong khi đó, dây quấn cao áp (CA) được làm từ dây đồng sợi tròn.
Dựa vào số cuộn dây, bạn có thể dễ dàng phân biệt máy biến áp 1 pha và máy biến áp 3 pha. Cụ thể, máy biến áp 1 pha có cấu tạo 2 cuộn dây: Sơ cấp và thứ cấp trong khi máy biến áp 3 pha có thêm cuộn trung cấp.
Máy biến áp 1 pha loại tốt là thiết bị có mạch từ và dây quấn được làm từ vật liệu chất lượng
Trở lại với cấu tạo của máy biến áp 1 pha, bên trong thiết bị này, cuộn sơ cấp (U1, N1 vòng dây) được nối với nguồn trong khi cuộn sơ cấp (U2, N2 vòng dây) được nối với tải để lấy điện ra.
Từ đây, bạn cũng có thể bắt gặp các loại máy biến áp 2 pha. Thực chất, thiết bị này vẫn là máy biến áp 1 pha nhưng có cuộn cao áp (CA) được nối với pha thứ 2 của hệ thống điện 3 pha. Trong khi đó, máy biến áp 1 pha loại thường chỉ có 1 sứ đầu vào vì đầu cuối của máy được nối trung tính (nối đất) ra vỏ.
Nội dung trên đây vừa giúp bạn nêu cấu tạo của máy biến áp một pha. Mong rằng chia sẻ này có thể giúp bạn hiểu hơn về thiết bị này. Đặc biệt, từ cấu tạo trên, rất mong bạn có thể chú ý đến vật liệu sản xuất máy mạch từ và dây quấn của máy biến thế khi mua sắm hoặc sửa chữa thiết bị này. Nhìn chung, hãy ưu tiên những chiếc máy có lõi thép và dây quấn loại tốt để có thể sử dụng thiết bị điện này lâu bền bạn nhé.
.jpg)
